Ăn chay cũng cần phải đúng cách

Ăn chay nhìn chung là thói quen tốt, nhưng ăn chay cũng cần phải đúng cách, trẻ em ở độ tuổi đang lớn và phụ nữ mang thai không nên ăn chay trường vì rất dễ bị thiếu dinh dưỡng

• ca gai leo

Hầu hết các thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật đều tốt cả. Protein trong các loại ngũ cốc, khoai củ thường dễ tiêu hóa, dễ hấp thu và ít gây dị ứng. Ăn chay có thể giúp giảm nguy cơ bệnh gút, giảm thải canxi qua đường thận ngừa loãng xương, giảm nguy cơ sa sút trí tuệ khi lớn tuổi.

Lợi và hại khi ăn chay

Chất béo thực vật thường có nhiều axít béo không no và gần như không có cholesterol vì thế rất tốt cho hệ tim mạch. Bữa ăn nhiều rau xanh, trái cây cung cấp nhiều vitamin, khoáng tố và chất xơ, giúp điều hòa hoạt động của hệ tiêu hóa, nuôi dưỡng các vi sinh vật có lợi trong đường ruột, phòng chống táo bón, giảm hấp thu các chất béo có hại, làm đường huyết tăng chậm hơn sau bữa ăn, phòng ngừa được ung thư.

Vậy ăn chay có hại gì không? Chất đạm trong thức ăn thực vật thường không đủ các loại axít amin thiết yếu cần có cho sự xây dựng cấu trúc cơ thể, nhất là ở những đối tượng có nhu cầu chất dinh dưỡng cấu trúc cao như phụ nữ mang thai, trẻ em trong độ tuổi đang tăng trưởng, người mắc các bệnh lý tổn thương cấu trúc cơ thể cần phục hồi như thiếu máu, phỏng, viêm gan, gãy xương…

Chất béo thực vật không có cholesterol là một ưu điểm giúp bảo vệ hệ tim mạch nhưng đây lại là điểm bất lợi lớn cho sự tăng trưởng chiều cao và cốt hóa xương ở trẻ em vì cholesterol là dưỡng chất quan trọng để tạo thành vitamin D (vitamin D3, canxi và yếu tố MK7 giúp tạo xương) và tham gia quá trình hình thành nhiều nội tiết tố, như nội tiết tố sinh dục giúp trẻ trưởng thành.

Trong một số rau củ có chứa chất ngăn cản hấp thu dinh dưỡng. Do đó, ăn chay chỉ thật sự trở nên có lợi cho sức khỏe khi loại bỏ các yếu tố bất lợi nói trên.

Vậy ăn chay cần lưu ý điều gì?

Để cân đối chất đạm, nên trộn thêm các loại đậu vào gạo khi nấu cơm hay cháo hoặc ăn cơm kèm mè, đậu phụng. Ngoài ra, uống thêm một ly bột ngũ cốc sau bữa cơm. Bên cạnh đó, hạn chế tối đa nước cốt dừa, tránh chiên xào các loại thực phẩm trong dầu vì dễ tạo ra chất béo dạng “trans” rất có hại cho sức khỏe.

Hạn chế dùng các món ăn lên men như tương, chao, dưa khú, cà muối… và không nên dùng ở những người có bệnh huyết áp, tim mạch, thận, đái tháo đường.

Nên chế biến đơn giản nhất các loại canh rau, đậu hũ kho hay xào, rau thập cẩm xào để bảo quản các vitamin dễ phân hủy như vitamin B2, B6, vitamin C và không phát sinh các chất có hại cho sức khỏe.